Το ορυχείο που σκοτώνει

Ένας από τους μεγαλύτερους αγώνες ενάντια στην αποικιοκρατία, γίνεται εδώ και 45 χρόνια από τους αυτόχθονες πληθυσμούς στην Δυτική Παπούα ενάντια στο ορυχείο Grasberg, το μεγαλύτερο ανοιχτό ορυχείο χρυσού και χαλκού στον κόσμο. Το ορυχείο ανήκει στην αμερικανική εταιρεία Mining Corporation Freeport McMoRan, που υπέγραψε το συμβόλαιο για την λειτουργία του με το καθεστώς του δικτάτορα Σουχάρτο το 1967, και από τότε λειτουργεί έχοντας εξασφαλίσει πλήρη πολιτική υποστήριξη ενώ η περιοχή έχει μετατραπεί σε στρατοκρατούμενη ζώνη που οι ντόπιοι απαγορεύεται να κινούνται. Άλλωστε, ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί, είναι ότι στα χρόνια της λειτουργίας του έχουν σκοτωθεί 160 άνθρωποι από πυροβολισμούς του στρατού που ελέγχει την περιοχή. Σύμφωνα με στοιχεία, το Grasberg παράγει καθημερινά 230.000 τόνους αποβλήτων, που καλύπτουν μια έκταση 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων και προχωρούν σε βάθος μέχρι και 15 μέτρα, σκοτώνοντας
 τα πάντα στο πέρασμά τους και καταστρέφοντας ανεπανόρθωτα μια περιοχή παγκόσμιας κληρονομιάς, όπως το διάσημο εθνικό πάρκο Lorenz, καθώς και πολλά θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία. Κάτοικοι, ακτιβιστές και οργανώσεις, καταγγέλλουν ότι η μόλυνση έχει προκαλέσει καρκίνο σε πολλούς κατοίκους, ότι το ποσοστό αποβολών είναι εξαιρετικά ψηλό στην περιοχή, και ότι χιλιάδες παιδιά γεννιούνται με γενετικές ανωμαλίες. Επίσης, ότι οι δραστηριότητες της εταιρείας έχουν οδηγήσει στην κοινωνική αποσύνθεση και στην δημιουργία γκέτο στις παραγκουπόλεις που μετακινήθηκαν οι χιλιάδες εκτοπισμένοι, αφού η οικονομική αποικιοκρατία που επιβάλλεται εμποδίζει την κοινωνική ανάπτυξη, οδηγεί τους ανθρώπους στην παραβατικότητα, και συμβάλλει στην τεράστια αύξηση των μολύνσεων από τον έιτζ λόγω της πορνείας. Παράλληλα, αυξάνονται συνεχώς οι καταγγελίες και για τις συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα που επικρατούν μέσα στο ορυχείο, με τους εργαζόμενους να εργάζονται ως και 15 ώρες καθημερινά για 3 δολάρια, ενώ η εντατικοποίηση, η σκόνη και η ζέστη οδηγούν συχνά σε λιποθυμίες και ατυχήματα. Σε μια μεγάλη απεργία που έγινε στο τέλος του Δεκέμβρη και παρέλυσε προσωρινά το ορυχείο, δύο απεργοί σκοτώθηκαν από την αστυνομία, ενώ πολλοί συνδικαλιστές απειλήθηκαν, άλλοι ξυλοκοπήθηκαν και ορισμένοι αγνοούνται ακόμα. Η απεργία ήταν και η αιτία πολλών διαδηλώσεων με αίτημα την ανάκληση της μεταλλευτικής άδειας, που οδήγησαν και σε σκληρές πολυήμερες συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής σε πολλές περιοχές. Να σημειωθεί, ότι η Mining Corporation Freeport McMoRan μέσα στο 2010 είχε κέρδη 4,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ πρόσφατα κατατάχτηκε στην 6η θέση στον διαγωνισμό για την χειρότερη εταιρεία του 2011 στον οποίο ψήφισαν περίπου 88.000 άνθρωποι.


Δημήτρης Γκιβίσης